Resultaten: 15
| Icoon | Beschrijving | Plaats |
|---|---|---|
| Bennekom, een historische schets 8000 v. chr - 1900 In onze omgeving zijn sporen gevonden van bewoning vanaf de ‘midden steentijd’ (8000-3000 v.Chr.). In de ‘jonge steentijd’ (3000-1500 v.Chr.) komt er landbouw op gang bij nederzettingen die tegen de hellingen van een stuwwal liggen. Eén van die stuwwallen is de wal Wageningen-Lunteren en daar aan is, wat nu Bennekom heet, ontstaan. In de prehistorie vormt het zeker nog geen dorp, maar telt het enkele verspreid wonende families. Naast de vondst van meerdere grafheuvels in de omgeving van Bennekom, treft men er ‘raatakkers’ (z.g. Celtic Fields) aan, die stammen uit de ‘ijzerti... | Bennekom | |
| Celtic Fields Periode: 700 v.Chr. tot heden De benaming ‘Celtic Fields’ is begin 20 e eeuw bedacht door Engelse archeologen. Een meer adequate benaming is ‘raatakkers’, naar de vorm van deze prehistorische veldjes. Toch wordt de naam Celtic Fields nog veel gebruikt in ons land. Celtic Fields behoren tot een landbouwsysteem dat werd toegepast in heel noordwest Europa, van Zweden tot Ierland, van 500 jaar v. Chr. tot 100 jaar n. Chr. In Nederland treffen we deze akkers vooral op de Veluwe, in Drenthe en op de Utrechtse heuvelrug aan. De gemeente Ede telt vele raatakker-complexen, waarvan we de meest prominen... | Ede en Bennekom | |
| De Fliert Van 1650 tot heden ‘De Fliert’ heeft nooit een kern gekend, het is een gebied met enkel boerderijen. Er was en is geen kerk, geen school en geen winkel, alleen boerenbedrijven die her en der in het landschap verspreid liggen. De Fliert hoort oorspronkelijk bij de buurt ‘Het Woud’, maar scheidt zich vermoedelijk in het jaar 1700 daarvan af. Samen met het ‘Agterveen’ (het huidige Ederveen), dat zich van de buurt ‘Doesburg’ had afgescheiden, wordt de nieuwe buurt ‘Doesburgeragterveen en de Fliert’ gevormd. Nat gebied Het is een nat gebied, gevoed door de Lunterse-, de Veender- en de Fliertsebeek.... | Ede, Ederveen en Lunteren | |
| De Hindekamp Periode: 1647 tot heden De Hindekamp is een landbouwenclave temidden van bossen en heide. Dit gebied kan uniek genoemd worden, omdat een dergelijk nat gebied midden op de droge Veluwe bijna niet voorkomt. Vanaf de middeleeuwen wordt hier landbouw bedreven en het oude agrarische gebruik van dit gebied is nog duidelijk herkenbaar. De Hindekamp, een gebied van circa 500 hectare, vormt het centrale deel van De Ginkel. De naam is oud: in 1647 wordt in een verpondings-kohier (grondbelasting) al de naam Hindecamp gebruikt. In het gebied is al eeuwenlang sprake geweest van bewoning, getuige de i... | Ede | |
| De Paasberg Periode: IJstijd tot heden Het Veluwe-massief is ontstaan in de voorlaatste IJstijd (200.000 tot 130.000 jaar geleden). Eén van de uitlopers daarvan kennen we in Ede onder de naam ‘Paasberg’. De verschillende ‘bergen’ die we in Ede en Lunteren vinden maken deel uit van een stuwwal die duidelijk te zien is vanuit de Gelderse Vallei. De naam Paasberg is waarschijnlijk ontstaan door het feit dat op deze plaats in het verleden zogenaamde paasvuren werden ontstoken. Akkers Onderaan de stuwwal vormden zich landbouwgronden; ‘engen’ genaamd. De engen onderaan de Paasberg werden in de 18e eeuw ve... | Ede | |
| Geschiedenis van de Edese buurschappen Periode: Middeleeuwen tot heden Het gemeentearchief beschikt over een belangrijke bron voor de geschiedenis van de buurschappen in de gemeente Ede. Deze zogenaamde resolutieboeken, ook wel buurboeken of buurtboeken genoemd, zijn vrijwel compleet gedigitaliseerd en getranscribeerd. Op deze pagina zijn alle links naar de scans op Archieval te vinden. Vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de twintigste eeuw was de agrarische bevolking van Ede georganiseerd in buurschappen. Die vielen deels samen met de huidige dorpskernen. Deze organisaties werden in de gemeente Ede meestal buurschappen of buur... | Gemeente Ede | |
| Herberg De Roskam In 1974 werd ‘De Roskam’ aan de Grotestraat in Ede gesloopt. Hiermee kwam na ruim 300 jaar een einde aan het oudste horecabedrijf van Ede. Dit als gevolg van de in het kernplan van 1969 voorziene verbreding van de Molenstraat. In de 17 e eeuw was De Roskam niet de enige, maar wel de belangrijkste herberg van Ede. De naam Roskam bracht vooral de stalmogelijkheden onder de aandacht. Wie te koets of te paard door Ede kwam, kon daar goed toeven. Na een vermoeiende tocht over de heuvelige heide vanuit het oosten, of over de moeilijke wegen aan de veenkant vanuit het westen, kon hier rusten. In die... | Ede | |
| Herman Prangsma Herman Pieter Prangsma werd geboren op 27 november 1916 in Ambt-Hardenberg (Overijssel). Generaties lang hadden de Prangsma’s daar een boerderij en een kleine scheepswerf. Zijn vader was Pieter Wolter Prangsma (1875); zijn moeder was Hendrikje Veurink (1878). Herman Prangsma was voorbestemd om die traditie van boer voort te zetten. Herman zocht het eerst in een andere richting: na de middelbare landbouwschool studeerde hij aan de hogere bosbouw en cultuurtechnische school in Arnhem. In 1936 trad hij in dienst van de Heidemaatschappij. Als uitvoerder, hoofduitvoerder en later opzichter werd hij... | Ede | |
| Koloniehuis Zonneoord Periode: 1916 tot 1986 Mede op initiatief van de Vereniging Onderwijzers en Artsen in het Bijzonder Lager Onderwijs (BLO) werd te Utrecht in 1910 de Centrale Vereniging voor Vakantiekolonies voor Zwakzinnigen opgericht. Het werd (en bleef) het enige Nederlandse kindervakantiehuis op algemene grondslag. In 1916 kocht de vereniging het toenmalige pension ‘Sunny Home’, bestaande uit twee woonhuizen en ‘getimmerte’ gelegen op een terrein van ca. 13 ha. Het lag, enigszins afgelegen en omgeven door bossen, heide en akkers, tussen de Woutersweg en de Van Peursumsweg (later werd dit Zonneoordlaan) en ... | Ede | |
| Kreelseplas Wanneer de ‘Kreelseplas’ is ontstaan, is onbekend. De plas ligt aan de Kreelseweg, vernoemd naar het goed ‘Kreel’. Deze weg verbindt Ede, via Mossel, met Otterlo. Het is niet geheel duidelijk of de plas tot de Ginkel werd gerekend, of aan de buurt Ede-Veldhuizen behoorde. Het oude goed ‘Kreel’ behoorde waarschijnlijk wel tot Ede-Veldhuizen, daar het een hoeve hout in het Edesche Bos bezat. Vanaf 1770 rukten zandverstuivingen ook hier sterk op: in 1840 was het ‘Kreelse Zand’ 130 ha groot. Later nam begroeiing in de vorm van heide en bossen weer toe. Smeltwater Sinds eeuwen ligt er op de ... | Ede | |
| Slachterij Levie In 1849 vestigde zich Nathan Levie in Ede. Hij kwam uit Arnhem en was van beroep slager en koopman. Hij begon een slagerij in een pand tegenover de ‘Oude kerk’ aan de Grotestraat. Veel klandizie van de kleine Joodse gemeenschap in Ede hoefde hij niet te verwachten. Nathan onderkende kennelijk mogelijkheden voor de export van vlees en spek naar Engeland. Slachterij Levie groeide uit zijn jasje en in 1867 kocht Nathan een terrein aan de Grindweg voor de bouw van een slachthuis. Hij deed goede zaken en zocht in 1880 naar een grotere vestigingsplaats voor de slachterij. Zijn oog viel op een percee... | Ede | |
| Terlet Periode: 1423 tot heden De oudst bekende vermelding van Terlet dateert uit 1423 toen hertog Reinald IV van Gelre, onderweg van Hattem naar Rozendaal daar overleed. Op de plaats van het sterfgeval werd een kruis opgericht, dat daar in het midden van de 16 e eeuw nog stond. Ook in 1423 vinden we in de boeken van de rentmeester van Gelre een vermelding over Willem van Hasselt tot ‘Let’. In 1524 wordt het gebied ‘der Lith’ genoemd; in 1724 is er sprake van ‘Terlet’ in beschrijvingen van de Heerlijkheid Rosendael. De naamsoorsprong van Terlet is onduidelijk; het meest voor de hand liggend is: ligg... | ||
| Tienden Periode: achtste eeuw tot 1939 De Tienden (Tiendrecht) was een vorm van winstbelasting waarbij een tiende gedeelte van de opbrengst van boerderijen en oogsten moest worden afgestaan. Gebruikers van ‘hoeven en landen’ stonden oorspronkelijk hun Tienden af aan de Kerk. Later hebben wereldlijke Heren zich deze gelden toegeëigend en nog weer later kwamen ze in handen van particulieren en stichtingen. De eigenaars of pachters van landerijen bezwaard met tiendrecht, hadden niet de vrije beschikking over de hele opbrengst van de oogst. Zij mochten slechts negentig procent van de oogst en opbrengst va... | Ede | |
| Trapakkers Periode: 1979 tot heden De Trapakkers aan de Paasbergerweg zijn oorspronkelijk ‘engen’, zoals elk dorp aan de Veluwezoom die had: landbouwgrond aan de voet van een stuwwal. Deze stuwwallen zijn in de laatste IJstijd gevormd. In de 18 e eeuw werden deze engen verkaveld en in pacht uitgegeven door de kerk en de heren van Kernhem. Door regen spoelde grond en mest van de hoger gelegen delen steeds naar beneden. Om dit probleem te voorkomen werden in de negentiende eeuw de akkers trapsgewijs aangelegd. Er wordt wel beweerd dat dit is afgekeken van de Indonesische sawa’s, maar zeker is dit ni... | Ede |